Zaczęło się lato, słońce, wakacyjny klimat… Wszyscy wokół mówią o Hiszpanii, Grecji, Włoszech. A ja dziś zabiorę Was gdzieś zupełnie indziej.
Gdzie? Do miejsca, które mnie osobiście zaskoczyło. I zachwyciło. A w którym – mimo że to zachodnia część Niemiec – poczułem przestrzeń. I ciszę.
Dziś opowiem Wam o wyjątkowym regionie Niemiec, który może zbyt często nie trafia na okładki przewodników w Polsce, ale zdecydowanie powinien. Nazywa się Nadrenia-Palatynat.
Opowiem Wam o trzech arcyciekawych miejscach, którymi chcę się z Wami podzielić – Trewir, Bernkastel-Kues i Saarburg. Trzy różne miasta, trzy różne klimaty, a wspólny mianownik? Historia, piękno i spokój…
Jak zawsze w tym podcaście, nie zatrzymamy się tylko na architekturze i krajobrazach. Opowiem Wam też trochę o tym, jak się tam żyje, jak wygląda wolność, co się zmienia, a co pozostaje niezmienne.
Będzie więc trochę historii, trochę refleksji – i, mam nadzieję, garść inspiracji.
Bo Podróże ku wolności to nie tylko przemieszczanie się po mapie. To też szukanie miejsc, w których można oddychać pełniej.
A zatem – ruszamy!
Bernkastel-Kues – mozaika wina, wody i ciszy
Na początek ruszamy drogą wijącą się wzdłuż rzeki Mozeli – do miasteczka, które wygląda jak z pocztówki. Bernkastel-Kues.
To miejsce tak malownicze, że aż trudno uwierzyć, że istnieje naprawdę.
Z jednej strony rzeka, z drugiej – winnice wspinające się po zboczach jak zielone schody do nieba. A pośrodku: stare miasto, w którym każdy dom jest jak opowieść z dawnych lat.
Kiedy pierwszy raz tu przyjechałem, pomyślałem: „To jest esencja niemieckiego uroku”.
Kolorowe, drewniane domy z XIV i XV wieku, wąskie brukowane uliczki, zapach świeżego pieczywa i wina w powietrzu. A wieczorem – cicho, spokojnie, słychać tylko szum rzeki i rozmowy lokalnych mieszkańców siedzących przy kieliszku Rieslinga.
Bo właśnie – wina!
Bernkastel-Kues to prawdziwe serce regionu winiarskiego Mozeli.
To tutaj dojrzewają jedne z najlepszych win białych w Europie. Jeśli lubisz Rieslinga – to jesteś w raju. A jeśli jeszcze nie próbowałeś – to tu jest miejsce, gdzie warto zacząć.
Nie trzeba być znawcą – wystarczy zamówić mały kieliszek lokalnego trunku, usiąść przy stoliku nad rzeką i po prostu… być.
Ale to nie tylko miejsce dla smakoszy. Dla dusz ciekawych historii jest tu choćby zamek Landshut – ruina górująca nad miastem, z której rozciąga się bajeczny widok na całą dolinę Mozeli. A dla tych, którzy lubią refleksję i filozofię – ciekawostka:
to właśnie tutaj urodził się św. Mikołaj z Kuzy, myśliciel, teolog i kardynał – jeden z ważniejszych umysłów późnego średniowiecza. Można odwiedzić jego dawny dom i muzeum, które pozwala poczuć klimat tamtej epoki.
I wiecie co? Choć to miasteczko wygląda jak skansen, to ono naprawdę żyje.
Małe kawiarnie, winnice rodzinne, sklepiki z rzemiosłem, targ z lokalnymi produktami.
Czujesz, że jesteś w społeczności, która dba o swoje miejsce, ale nie robi z niego komercyjnej pułapki na turystów.
Jak się tam żyje? Spokojnie, rytmicznie, z szacunkiem do tradycji.
Nie jest to może centrum wielkiego biznesu, ale… jest coś znacznie cenniejszego – poczucie pewnej lokalnej wolności, której w wielu innych miejscach Europy już brakuje.
Bernkastel-Kues to nie tylko atrakcja turystyczna.
To przestrzeń do wyciszenia, złapania oddechu i przypomnienia sobie, że życie nie musi być wyścigiem.
Saarburg – kaskada historii i niemieckiego uroku
Z Bernkastel-Kues kierujemy się na południe, coraz bliżej granicy z Luksemburgiem, aż trafiamy do kolejnej perełki Nadrenii-Palatynatu – Saarburga.
Jeśli nigdy o nim nie słyszałeś – to dobrze. To jedno z tych miejsc, które zaskakują właśnie dlatego, że nie są jeszcze przepełnione turystami. Ale uwierz mi – Saarburg potrafi oczarować.
Co w nim takiego wyjątkowego?
Przede wszystkim: wodospad w samym sercu miasta.
Tak, dobrze słyszysz – między urokliwymi, kolorowymi domkami starego miasta spada z wysokości kilkunastu metrów rzeka Leuk. A tuż obok niej – młyn wodny, knajpki, kawiarnie i kameralne sklepiki.
To miejsce wygląda jak skrzyżowanie Szwajcarii, Belgii i Bawarii… ale z własnym, niepowtarzalnym klimatem.
Spacerując po Saarburgu masz wrażenie, że czas się tu zatrzymał.
Stare, brukowane ulice, romański kościół, a nad wszystkim górujące ruiny zamku z X wieku, z których rozciąga się widok na rzekę Saar i całe miasteczko.
To idealne miejsce na długi spacer bez celu. Po prostu: wdech, wydech, cisza.
Ale Saarburg to nie tylko estetyka. To również miejsce z duszą przemysłową – kiedyś był tu ważny ośrodek produkcji wina, metalu i ceramiki. Dziś pozostały po tym ślady w postaci muzeum hutnictwa i ciekawych ekspozycji technicznych.
Dla osób, które myślą o spokojnym życiu w Niemczech, z dala od zgiełku wielkich miast – to świetna lokalizacja. Blisko do Luksemburga, cisza, dobra infrastruktura i przyroda na wyciągnięcie ręki.0
A przy tym: nie ma się tu poczucia nadzoru i presji – wolność osobista i gospodarcza jest bardziej wyczuwalna niż w większych ośrodkach.
Dla kogo Saarburg?
Dla ludzi zmęczonych tempem życia.
Dla tych, którzy chcą poczuć niemiecką solidność, ale w wydaniu małomiasteczkowym, bardziej ludzkim.
Można tu wypocząć, można pracować zdalnie, można po prostu poczuć się wolnym – zarówno fizycznie, jak i psychicznie. I w czasach, kiedy ta wolność kurczy się wokół nas, Saarburg naprawdę potrafi dać oddech.
🎙️ Trewir – rzymskie korzenie i niemiecka dusza
Czy wiesz, jak nazywa się najstarsze miasto w Niemczech? Trewir. To miasto, które – podobno – jest starsze niż sam Rzym. Powszechnie uważane jest ono za najstarsze miasto w Niemczech. Na pierwszy rzut oka: urocze, spokojne, pełne historii i kamiennych murów, które pamiętają czasy imperium. Ale wystarczy kilka dni, żeby zauważyć, że między tymi starożytnymi ruinami, za fasadami domów i pomników, kryje się też opowieść o współczesnej Europie. Niestety, nie zawsze jest to opowieść o wolności.
Zacznę od tego, co najbardziej rzuca się w oczy. Trewir to prawdziwa perełka dla fanów historii. Na dzień dobry wita Cię Porta Nigra – ogromna rzymska brama miejska z II wieku. Robi wrażenie. Nie tylko swoją wielkością, ale też tym, że… po prostu tam stoi. W środku zwyczajnego miasta. A ludzie przechodzą obok niej tak, jakby to był przystanek autobusowy.
Porta Nigra, co po łacinie oznacza „Czarna Brama”, to najlepiej zachowana rzymska brama miejska na północ od Alp. Wzniesiona około 180 roku n.e. z surowych bloków piaskowca, pierwotnie miała cztery bastiony i służyła jako część obwarowań miasta. Po upadku Cesarstwa Rzymskiego wielokrotnie adaptowano ją na kościół, a dopiero w XIX wieku przywrócono jej starożytny wygląd. Dziś Porta Nigra robi ogromne wrażenie swoimi potężnymi murami, masywnymi otworami wejściowymi i kunsztownie ułożonymi kamieniami, przypominając o świetności i inżynieryjnym mistrzostwie starożytnego Rzymu.
Niedaleko znajdziesz dom Karola Marksa. Tak, tego Marksa. I to jest chyba najbardziej ironiczny punkt na tej mapie. W kraju, który obecnie ma jedne z najbardziej zbiurokratyzowanych systemów w Europie, dom ojca komunizmu zamieniono w eleganckie muzeum z dużą dawką symboliki. Warto zobaczyć – choćby po to, by zobaczyć kontrast między ideologią a rzeczywistością.
Nie można pominąć rzymskich term, bazyliki Konstantyna czy katedry św. Piotra – to wszystko składa się na unikalną atmosferę.
I tak, katedra św. Piotra w Trewirze (Trierer Dom) to najstarsza katedra w Niemczech i jeden z najważniejszych zabytków sakralnych Europy. Jej korzenie sięgają IV wieku, gdy cesarz Konstantyn Wielki kazał wznosić tu pierwszą bazylikę pałacową – dziś w jej murach można podziwiać fragmenty pierwotnych, późnorenesansowych i romańskich elementów. Wnętrze katedry zachwyca monumentalnymi filarami, witrażami z XIV–XV wieku oraz bogato zdobionym ołtarzem głównym, a na skarbcu przechowywane są relikwie Trzech Króli, sprowadzone tu w XII wieku. To miejsce, gdzie historia Rzymu, średniowiecza i baroku splata się z sacrum, tworząc niepowtarzalną atmosferę.
Niedaleko tej katedry znajduje się Kościół Najświętszej Marii Panny (Liebfrauenkirche). Jest to jeden z pierwszych gotyckich kościołów w Niemczech, zbudowany w XIII–XIV wieku według wzorów francuskich katedr. Jego smukłe, strzeliste łuki i precyzyjnie skomponowane witraże tworzą wrażenie lekkości i przestrzeni, co w połączeniu z kamiennym filarem centralnym daje efekt „lewitującej” korony Maryi. Wnętrze kryje piękne rzeźby i kamienne tabernakulum, a sam kościół stanowi doskonały przykład harmonijnego połączenia sztuki rzymsko-gotyckiej z elementami romańskimi, przypominając o długiej tradycji chrześcijaństwa w tym regionie.
Z kolei Bazylika Konstantyna (Aula Palatina) w Trewirze to wspaniały przykład architektury wczesnochrześcijańskiej z początku IV wieku, wzniesiony z polecenia cesarza Konstancjusza Chlorusa i ukończony za rządów Konstantyna Wielkiego. Budowla zachwyca surową monumentalnością: długi, prostokątny dziedziniec nakryty jest jedną z największych niepodzielonych nawy hal w antycznym budownictwie, o długości ponad 67 metrów i wysokości 33 metrów. Dzięki doskonałej akustyce i wyrównanym proporcjom, pomieszczenie służyło zarówno jako aula audiencyjna, jak i pałacowy tron. Dziś Aula Palatina pełni funkcję kościoła protestanckiego, a w jej romańsko-lavowym wnętrzu wciąż można poczuć potęgę rzymskiej władzy oraz geniusz inżynieryjny starożytnego Rzymu.
Natomiast Rzymskie termy w Trewirze (Thermen am Viehmarkt) to jedne z największych i najlepiej zachowanych kąpielisk publicznych z czasów cesarstwa na północ od Alp. Wzniesione w II wieku n.e., kompleks obejmował sale kąpielowe, łaźnie parowe, biblioteki i ogrody, a dzięki systemowi podgrzewanych podłóg (hipocaust) zapewniał komfort nawet zimą. Dziś ruiny term zachwycają ogromnymi półkolistymi murami i charakterystycznymi półkolistymi niszami, pozwalając wyobrazić sobie rangę i codzienny rytuał życia Rzymian w Trewirze.
I wiecie co mnie ujęło tu najbardziej?
Nie tylko architektura, nie tylko historia, ale to poczucie porządku, wolności i pewnej równowagi, która – choć może nie idealna – daje przestrzeń do życia.
Taka codzienna wolność, bez hałasu, bez ciągłego pędu, bez politycznej presji. Owszem – Niemcy też się zmieniają, też mają swoje problemy, ale Trewir… Trewir daje oddychać.
Jeśli więc szukacie miejsca, gdzie można dotknąć Europy sprzed wieków, a jednocześnie usiąść w kawiarni i poczuć, że czas na chwilę się zatrzymał – to Trewir jest właśnie takim miejscem.
Podsumowanie
I to już wszystko na dziś w naszej podróży przez Nadrenię-Palatynat – region może mniej znany niż Bawaria czy Berlin, ale za to pełen ukrytych perełek.
Mam nadzieję, że przekonałem Cię, że wakacje nie muszą oznaczać tłumów w Hiszpanii czy upałów w Grecji. Czasem warto skierować się na zachód Niemiec, gdzie historia miesza się z naturą, a życie – mimo swojej ceny – potrafi być naprawdę ciekawe.
Jeśli zaciekawiły Cię Trewir, Bernkastel-Kues, Saarburg i Erdorf – to świetnie.
To znaczy, że nadal mamy w Europie miejsca, które warto zobaczyć. I w których… być może warto kiedyś zamieszkać, choćby na chwilę.
Muszę jednak dodać, że koszty życia w Nadrenii-Palatynacie nie należą do najniższych. Co gorsza, ceny nieruchomości, szczególnie w bardziej malowniczych miejscowościach czy w okolicach granicy z Luksemburgiem, potrafią być naprawdę wysokie. Właśnie dlatego wielu mieszkańców regionu – zwłaszcza z Trewiru i okolic – codziennie dojeżdża do pracy w Luksemburgu, gdzie zarobki są znacznie wyższe, a system podatkowy korzystniejszy. To dość typowy model życia: niemieckie bezpieczeństwo i spokój po godzinach, a luksemburskie pensje w ciągu dnia.
Pamiętaj: wolność to nie tylko paszport czy prawo. To też codzienne wybory – gdzie jesteś, z kim jesteś, i w jaki sposób żyjesz.
Dziękuję, że byłeś dziś ze mną.
Jeśli spodobał Ci się ten odcinek – zostaw ocenę, komentarz albo podziel się nim z kimś, kto marzy o wolnym, spokojnym życiu.
Do zobaczenia w kolejnej podróży!
Postaw mi kawę
Na zakończenie ma do Ciebie prośbę. W prowadzenie tego bloga i podcastu wkładam sporo serca i czasu. Treści te są dostępne za darmo, a przygotowując je zazwyczaj popijam kawę (uwielbiam kawę!). Jeśli uważasz je za wartościowe, a chcesz wesprzeć moją działalność w internecie, to… możesz mi postawić wirtualną kawę!
Odbywa się to za pomocą platformy Buy coffee.to.
Szczegóły znajdziesz w linku poniżej.
Klikając w ten link przejdziesz do mojego profilu, gdzie w prosty sposób możesz postawić mi kawę.
Jeżeli podoba Ci się idea tego bloga i podcastu, to proszę Cię o jego udostępnienie, polubienie lub skomentowanie – dzięki temu ma on szanse dotarcia do szerszego kręgu odbiorów, a być może wśród nich są osoby, które bardzo potrzebują zawartych w nim informacji. Polecam także zapisanie się na mojego Newslettera – wtedy nie umknie Ci żaden odcinek tego bloga, a także polubienie mnie na Facebook-u i Instagramie.
Copyright © 2025 Rafael del Viaje